Đình Phan Long, Ba Đồn rất đẹp, đáng để ghé thăm khi đến Ba Đồn, Quảng Bình
ĐÌNH LÀNG PHAN LONGTrung tâm làng Phan Long xưa có một ngôi đình lớn thờ thần thành hoàng Nguyễn Đức Tuân. Dân còn kính cẩn gọi ngài là Quan Tả, do ngài được phong tước Tả Quận công. Ngài là một trung thần thời Hậu Lê, từng đứng đầu cai quản Bắc Bố Chính. Ngài không những là một vị quan hết lòng chăm lo cho dân mà còn là một vị lương y tài giỏi, giàu y đức. Khi ngài qua đời, được vua Lê truy phong Dực Bảo Trung Hưng Linh Phù và Đoan Túc Tôn Thần. Khi tế ngài, mở đầu văn tế thường có câu :Tái gia phong tăng rực bảo đôn ngưng tôn thần vị tiền thượng thượng đẳng thần. Ngài có người cháu là lương y rất tài giỏi, từng chữa lành bênh cho nhà vua, được phong là Lang y, sau đi sứ chữa lành bệnh cho nhà vua Trung Quốc, được phong Lưỡng quốc Lang y.Mỗi năm dân tế Thành hoàng 2 lần vào tháng Giêng và tháng 8. Trong ngày tế lễ đó, làng còn mời tất cả các vị thần khác (bách thần) về cùng thượng hưởng.Đình làng được xây dựng vào thời kỳ cuối triều Hậu Lê.Kiến trúc của đình làng cũng không khác mấy so với các đình làng trong vùng, gồm một đình chính 3 gian 2 chái, phía sau là đình hậu, thấp nhỏ hơn, kiến trúc theo lối chữ công truyền thống. Đình trong (hậu cung, nội điện) là chỗ thâm nghiêm, thờ đức Thành hoàng. Trong cùng là cung cấm, nơi an phụng của thần vị, có bài vị đặt trong long ngai, long khảm. Trước nơi an phụng thần vị là bàn thờ, có đồ thờ, ngũ sự bằng đồng, đài rượu, quả trầu, còn có hòm sắc, đựng sắc phong, kinh sách và thần tích. Trước bàn thờ là hương án, trên có bình hương. Hai bên bàn thờ, hương án có hai hàng tự khí (cờ quạt, tàn lọng, đồ bát bửu, ngựa bóng, ngựa bạch hoặc voi). Gần cung cấm thường có 1 cờ, 1 biển (cờ vía, ngựa vía) đề chức tước của Thành hoàng.Trên nóc đình là hình tượng lưỡng long chầu nguyệt. Đình được làm bằng các loại gõ quý, trong đó có khá nhiều loại được khai thác từ lùm lòi của làng. Kéo, xà, rường được chạm khắc tinh vi những phù điêu Long, Lân, Quy, Phượng; Ngư, Tiều, Canh, Mục. Đình hướng về chính Bắc, có kết cấu mái cong, gọi là đao mái. Mái cong thanh thoát, nhẹ nhàng là một nét đặc trưng nghệ thuật độc đáo của kiến trúc gỗ truyền thống Việt Nam. Mái cong hòa với dáng cây đa cổ thụ. Hình ảnh cây đa, giếng nước, mái đình trở thành di sản văn hóa vật thể, biểu hiện một khía cạnh văn hóa tâm linh của người Việt.Đình làng vẫn tồn tại giữa đồng dất Ba Đồn, giữa trái tim những người con xứ sở cho đến ngày giặc Mỹ trút hàng trăm tấn bom đạn lên đất này. Đình bị tàn phá. Cột kéo, rường xà, gạch đá của ngôi đình ấy được dùng vào những việc vô cùng ý nghĩa. Phần được lát đường cho xe ra tiền tuyến, phần được dùng xây dựng trận địa pháo bảo vệ thôn làng, phần dùng làm nhà hầm cho trạm xá, cho trụ sở làm việc của Đảng uỷ, Ủy ban. Các vị thần linh thiêng của Ba Đồn cũng góp công, góp của cùng nhân dân chống giặc.Ngày nay, nhằm khôi phục truyền thống văn hóa tâm linh, tạo dựng lại một dấu ấn sâu sắc của quê hương, thể theo nguyện vọng của nam phụ lão ấu trong làng cũng như của rất đông những con em, dù ở xa quê, nhưng lòng mãi hướng về nguồn cội, một dự án đã hình thành để mai đây, trên nền đất cũ, một ngôi đình đàng hoàng hơn, to đẹp hơn lại được xây dựng, làm tâm điểm cho truyền thống hiếu thuận, lòng yêu quê hương, niềm tự hào của nhân dân Ba Đồn trên con đường xây dựng cuộc sống mới. (Ngày 10 tháng Giêng Đinh Hợi, khởi công xây dựng lại Đình, ngày 2 tháng 7 làm lễ đặt thượng lương).
Đình xây mới hoàn toàn, to hoành tráng nhưng không giống đình của người Việt
Đẹp