Chùa Kiến Ốc ở thôn Kiến Ốc, xã Khánh Trung, huyện Yên Khánh, lấy tên thôn đặt tên cho chùa. Tên hiệu của chùa là “Kiến An Đông tự”. “Kiến” là Kiến ốc, “An” là yên,“ Đông” là chùa ở giáp Đông. (Thôn Kiến ốc có 3 giáp: Nam, Trung, Đông). Như thế tên chùa có nghĩa là chùa được kiến thiết trên mảnh đất bình an ở giáp Đông.Chùa Kiến Ốc thờ Phật như các ngôi chùa khác, nhưng có độc đáo riêng là còn thờ gia tiên, thờ các ông tổ của các dòng họ đến Kiến Ốc lập làng. Vào thế kỷ thứ XVII, ông tổ họ Đỗ từ Tống Sơn, tỉnh Thanh Hóa ra vùng đất ven biển Ninh Bình để chiêu dân lập ấp. Đó là vùng Bồng Hải (Bồng Châu) sau này. Ông lập ra 3 khu: Thượng, Trung, Hạ và 27 phường là các làng bây giờ. Kiến Ốc là một làng của khu Hạ. Lúc đầu có 12 dòng họ đến đây lập làng là: Nguyễn, Phạm, Trần, Đỗ, Đinh, Bùi, Đặng, Lại, Đào, Vũ, Hoàng, Lê. về sau các họ khác tiếp tục đến xây dựng làng Kiến ốc như ngày nay. Lập làng xong, nhân dân Kiến Ốc xây dựng chùa và thờ các ông tổ lập làng ở luôn chùa. Tương truyền, chùa được xây dựng vào năm Quý Sửu (1793).Chùa Kiến Ốc quay hướng đông nam, tọa lạc trên khu đất rộng gần 3 mẫu, trông ra cánh đồng. Trước chùa có ao. Khu chùa kiến trúc theo kiểu chữ “môn ” (Hán tự). Phía tây là 5 gian nhà Tổ kiến trúc theo kiểu chữ “đinh” (Tiền đường 5 gian, Hậu cung 2 gian). Phía đông là 7 gian nhà khách, trong đó có 2 gian dành cho ni ở.Chùa chính kiến trúc theo kiểu chữ (Hán tự), Tiền đường 5 gian với 6 hàng cột, gồm 24 cột cao bằng gỗ lim, mái thẳng, lợp ngói vẩy. Bốn cột trước cửa chùa được làm bằng cột đá vuông, mỗi chiều cạnh 20 cm. Gian giữa ở Tiền đường treo bức đại tự “Kiến An Đông tự” sơn son thếp vàng là tên hiệu chùa. Hai gian hai bên cũng theo hai bức đại tự. Ba gian này đều có cửa võng sơn son thếp vàng lộng lẫy, vì, kèo ở Tiền đường làm theo kiểu chồng giường, các con giường được tạo thành những đầu rồng khá đẹp. Sáu chiếc bẩy được chạm nổi cành mai làm cho nó nhẹ nhàng, thanh thoát hơn.Hậu cung bốn gian, gian đầu để Hương án thờ Tam bảo ngoại, tiếp đó là gian để trống, hai gian sau, xây các bệ từ trên cao xuống thấp đặt các tượng Phật. Chùa Kiến Ốc có phủ xây dựng sau Hậu cung chùa trông vào hồi của Nhà Tổ. Phủ 3 gian, xây dựng theo kiểu cuốn vòm không có cột, gồm hai phần, phần trong xây bệ từ trên cao xuống thấp, ở gian giữa, trên cùng là Tam tòa thánh mẫu, hàng thứ hai và thứ ba thờ các quan, hàng thứ tư thờ ba ông Hoàng. Gian bên trái thờ Trần triều, gian bên phải là động chúa Thượng ngàn.Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, chùa Kiến Ốc là một trạm liên lạc của huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình khi xây dựng khu du kích Khánh Trung. Khánh Thiện – Một khu du kích điển hình của tỉnh Ninh Bình. Sư trụ trì ở chùa khi đó là Thích Thanh Thiệu lại là đảng viên Cộng sản, làm trạm trưởng giao thông liên lạc. Trong chùa còn có hầm bí mật là nơi che dấu bộ đội.Đến thời kỳ chống Mỹ cứu nước, chùa Kiến Ốc là nơi hội họp của Đảng ủy. Ủy ban nhân dân xã Khánh Trung. Xã Khánh Trung là một trong những xã có năng suất lúa cao nhất tỉnh Ninh Bình, cũng là xã điển hình về 5 phong trào Văn hóa của tỉnh và miền Bắc. Vì vậy, ngày 24-6-1969, nguyên cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã về thăm cán bộ và nhân dân xã Khánh Trung, đồng thời về thăm chùa Kiến Ốc. Chùa Kiến ốc là di tích lịch sử thời kỳ chống Pháp và chống Mỹ, do đó đã được Nhà nước cấp bằng công nhận là Di tích Lịch sử – Văn hóa ngày 12-02-1999.

Chùa thiêng

Tuyệt vời

Tâm linh

Đáng lên tới 1 lần

Linh thiêng

Khanh trung